Praktische tips om succesvol hybride te werken (Deel 2: empathisch leiderschap)

Na meer dan twee jaar corona, zijn we van lockdown naar open en weer terug gegaan. Hoewel we door corona de nodige uitdagingen kennen, hebben we heel wat kunnen oefenen met hybride werken. In deze reeks van drie blogs geef ik je graag praktische tips om succesvol hybride te werken. De eerste blog in deze reeks gaat over asynchroon werken. In deze tweede blog hebben we het over empathisch leiderschap en waarom dat onmisbaar is in hybride werken. Let’s dive in!

Wat is het?

In deel twee van dit drieluik over hybride werken, neem ik jullie graag mee in het thema leiderschap. Leiderschap, wat al jaren hoog prijkt op het prioriteitenlijstje van HR, blijkt ook een onmisbare steen te zijn in het fundament van goed beleid op hybride werken.

En dan nu specifiek empathisch leiderschap. Naast coachend leiderschap, dienend leiderschap, persoonlijk leiderschap, etc. Het klinkt wellicht als de volgende leiderschap methode, en wellicht is dat ook zo. Maar hybride werken vraagt om een ander type leiderschap dan het leiderschap dat je zou hebben als alle medewerkers altijd op kantoor zouden werken. Empathisch leiderschap definieer ik als de vaardigheid om je in te kunnen voelen in gevoelens van een ander, zonder oordeel. Het is knap lastig om zonder oordeel je in te leven, en het is ook iets wezenlijks anders dan sympathie. Onderstaand filmpje laat dat mooi zien.

Het verschil tussen empathie en sympathie wordt in dit korte filmpje goed uitgelegd.

Waarom past empathisch leiderschap zo goed bij hybride werken?

Door hybride te werken, zitten we minder op dezelfde plek en is er minder direct contact. Hierdoor is er het risico dat je bepaalde (non-verbale) communicatie over het hoofd ziet. Dat de gesprekjes die we voor corona heel normaal vonden (het praatje bij het koffiezetapparaat of tijdens de lunch), niet of minder plaatsvinden. Hierdoor zijn er minder natuurlijke momenten waarin niet-werkgerelateerde onderwerpen besproken kunnen worden. Of neem de situatie waarin je een kleine tegenslag hebt in je werk. Niet genoeg om een videogesprek voor in te plannen, maar als je naast elkaar had gezeten had je het zo gemakkelijk even kunnen delen.

Mix dit met meer tijd waarin een medewerker alleen werkt (thuis of elders) en het risico bestaat dat er minder verbinding is tussen de medewerker en de leidinggevende (of zelfs de organisatie). Met alle gevolgen van dien. 

Deze situatie vraagt zo om empathisch leiderschap. Een methode waarin het inleven in de medewerker(‘s) situatie) centraal staat. Waarbij de leidinggevende bewust ingaat op de gevoelswereld van de medewerker. Juist omdat deze minder zichtbaar is dan op kantoor. Hierbij draait het vooral om het gesprek breder te trekken dan alleen de werkgerelateerde zaken. Hoe gaat het ‘echt’ met iemand? Wat speelt er bij diegene? 

Starten met empathisch leiderschap

Empathisch leiderschap; het klinkt zo logisch en zo natuurlijk. In de praktijk zie je echter hoe pittig het kan zijn. Om als leidinggevende écht in het gesprek te zijn, en voorál te luisteren in plaats van (ongevraagd) advies te geven. Ruimte te geven voor gevoel. Te vertragen in plaats van alsmaar doordenderen. En door een zeker ongemak heen gaan. Mijn drie tips om het een zetje in de goede richting te brengen:

  • Tijd. Iedereen heeft 24 uur in de dag. Het grootste goed wat je een medewerker kan geven is niet zozeer in de arbeidsvoorwaarden (dat ook natuurlijk) maar vooral; tijd. Zorg er als HR voor dat de leidinggevenden de tijd hebben en kunnen nemen om in te checken met een medewerker. Stimuleer ook het offline een-op-een contact; wandelen is een heel mooie manier om invulling te geven aan empathisch leiderschap. 
  • Train je leidinggevenden. Hoewel velen van ons echt wel empatisch vermogen hebben, is het net even anders om het in te zetten als leiderschap methode. Laat de leidinggevenden gaan door de leercurve van Maslow (zie hieronder) gaan via training. Dit kan in de vorm zijn van een cursus, maar denk ook eens aan intervisie of mentoring op dit thema. Het is nodig. Je hebt moed nodig om écht door te vragen, even door het ongemakkelijke heen te gaan. Dat doe je niet zomaar. Training of coaching kan hierin dus mega ondersteunend zijn.
  • Geef zelf het goede voorbeeld. Ja, een betere wereld begint bij jezelf heh? Hier bij geldt dat dus ook. Hoe reageer je zelf op de vraag hoe het gaat? En hoe vaak stel jij de vraag met oprechte interesse terug? Ben jij in een gesprek vaak zelf aan het woord of luister je echt? Laat zien dat je echt om je collega’s geeft, dat je je kan inleven in hun situatie? Heb het met elkaar over zaken die niet werkgerelateerd zijn. Doordat jij laat zien hoe het kan, gaan jouw collega’s het wellicht van je overnemen en gaat de bal vanzelf verder rollen.
empathisch leiderschap leer je via de leerfasen van Maslow
Leerfasen van Maslow, in het trainen van empathisch leiderschap. Afbeelding via raamstijn.nl

Succes!  

Willemijn Boskma, icon

Geschreven door